Wayang

 WAYANG

Wayang  yaiku wewayangan utawi gegambaran watak lan jiwanipun manungsa. Wayang mujudaken pangejawantahan pribadi manungsa. Wayang punika pagelaran nganggo bonéka kang umumé katon éndah ing wewayangané lan dilakokaké déning dhalang kanthi iringan gamelan. Bonéka kasebut bisa kang wujud 2 dhimensi utawa wujude 3 dhimensi. Kang wujud 2 dhimensi umume, kagawé saka kulit (walulang), kang biyasané kulit sapi, utawi wedhus. Lan kang wujud 3 dhimensi, lumrah digawé saka kayu kang direnggani penganggo saka kain kang manéka warna adhedhasar karakter wayang kasebut.

Warna-warnaning Wayang :

1.       Wayang Purwa

Wayang sing digawe saka lulang. Biasane njupuk saka lakon Mahabarata lan Ramayana.

2.       Wayang Wong

Wayang sing paragane wong. Biasane njupuk saka lakon Mahabarata lan Ramayana.

3.       Wayang Golek

Wayang sing digawe saka kayu, wujude boneka, disandhangi rerenggan wayang. Biasane njupuk lakon Amir Hamzah utawa Umar Maya.

4.       Wayang Krucil

Wayang sing digawe saka kayu, wangune gepeng. Biasane njupuk lakon Damarwulan.

5.       Wayang Beber

Wayang sing wujude gambar sing dijereng lan dibeber. Dhalang nyritakake isine gambar. Biasane njupuk lakon Panji.

6.       Wayang Kancil

Wayang sing paragane kewan kabeh. Njupuk lakon dongen kancil.

7.       Wayang Dupara

Wayang Dupara iku digawe saka kulit. Nggambarake crita saka kraton Demak nganti tekan Surakarta.

8.       Wayang Adam Makrifat

Wayang sing nyritakake kawruh tasawuf.

9.       Wayang Gedhog

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk crita Panji.

10.   Wayang Pancasila

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon bab pengalaman Pancasila.

11.   Wayang Wahyu

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon saka kitab Injil.

12.   Wayang Jawa

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon bab perjuangane Pangeran Diponegoro.

13.   Wayang Perjuangan

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon saka perjuangane bangsa Indonesia.

14.   Wayang Suluh

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon bab perjuangan lan penerangan liyane, kayata bab transmigrasi.

15.   Wayang Sejati

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon bab kawruh syarat.

16.   Wayang Kidang Kencana

Wayang sing digawa saka kulit. Njupuk lakon bab Mahabarata lan Ramayana.

17.   Wayang Madya

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon crita sabubare Parikesit.

18.   Wayang Suluk

Wayang sing digawe saka kulit. Njupuk lakon crita saka Kraton Demak nganti tekan Ngayogyakarta.

Dijupuk saka :

a.       Lestari, Endang Dwi.2009.Kawruh Sapala Basa.Klaten: Intan Pariwara

b.      http://jv.wikipedia.org/wiki/Wayang